ТЕХНОКРАТИЯ (гр. techne – чебердик, устаттык, kratos -бийлик) – 1) белгилүү типтеги бийликтин теориялык  концепциясы; 2) бул концепциянын принциптерин практикалык иш жүзөгө ашыруучу, саясий режимдердин  мүнөздөмөсү; 3) башкаруунун жогорку функционерлеринин катарына кирген техникалык адистердин катмары. Т.  концепциясы техника, социалдык өнүгүүдөгү анын ролу жөнүндөгү теориялык элестерди өзүнө камтыйт. Ошондой эле  технологиялык детерминизмдин логикалык аяктаган вариантын көрсөтөт, Т. концепциясында борбордук… Кененирээк »

ТЕРРОРИЗМ (лат. terror – коркунуч) – саясий күрөштүн ыкмасы; саясий жана башка каршылаштарын коркутуу жана  басым көрсөтүү максатында эч нерсе менен чектелбеген, согуштук аракеттер менен байланышпаган зордук-зомбулукту  системалык колдонуудан турат. Т. өзүнө саясий ишмерлерди, мамлекеттик мекемелердин кызматкерлерин жана  катардагы граждандарды өлтүрүүнү, жардырууларды, банктарга, курал-жарак складдарына кол салууну, самолетторду ж.  б. айдап кетүүнү камтыйт. Негизинен террористтер – стратегиялык жеңишке… Кененирээк »

ТЕОКРАТИЯ (гр. theos – кудай, kratos – бийлик — түздөн-түз кудайдын бийлиги( – мамлекеттин түрү; мамлекетти  башкаруу көбүнчө дин кызматкерлери тарабынан жүргүзүлөт, ал эми чиркөөлүк иерархиянын башчысы жогорку диний  жана граждандык бийликке ээ. Т-лык мамлекетте жогорку бийлик үстөмдүк кылуучу чиркөөнүн (диндин) башчысына  таандык. Ал «тирүү кудай», «кудайдын жердеги элчиси», «биринчи диний кызматкер» ж. б. деп таанылат. Негизги  мыйзам… Кененирээк »

СТРАТЕГИЯ ЖАНА ТАКТИКА, саясий (гр. strategia – аскер + taktika – аскерлерди түзүү искусствосу) – саясийишмердүүлүктүн негизги жолун жана аны ишке ашыруунун ыкмаларын белгилөө үчүн колдонулуучу түшүнүк;  партиялардын, мамлекеттин жана коомдук биримдиктердин жана кыймылдардын программалык жана башка иш  кагаздарында аныкталат. Стратегия саясаттын субъекттери алдына койгон ири масштабдагы маселелер менен иш  алып барат. Анда максаттар жана ага жетишүү үчүн… Кененирээк »

СТАТУС – катмардын, топтун же индивиддин социалдык системадагы абалынын комплекстүү көрсөткүчү, социалдыкстратификациянын маанилүү параметрлеринин бири. С-тун негизги компоненттери катары: биринчиден, берилген  социалдык элементтин коомдогу позициясы анын объективдүү мүнөздөмөсүнүн (теги, жынысы, жашы, билими ж. б.)  улам келип чыгат; экинчиден, коомдун берилген позициянын орду, ролу жана мааниси жөнүндөгү элеси эсептелет.  Ушуга ылайык С. ардак, урмат, кадыр-барк сыяктуу категорияларда аныкталат, ал… Кененирээк »

СОЦИАЛДЫК СТРАТИФИКАЦИЯ (лат. stratum – катмар, facio – жасаймын) – бүгүнкү күндөгү социологиянын  борбордук багыттарынын бири; коомдогу социалдык структураны жана теңсиздиктин өнүгүү мыйзам ченемдүүлүктөрүн  издеп, таап жана түшүндүрүүнү алдына милдет кылып коет. Ар бир коом үчүн абалдары кандайдыр-бир анык белгилер  боюнча айырмаланган, кандайдыр-бир деңдээлде калыптанган катмарлардын, топтордун, индивиддердин  жиктелүүсүнүн болушу мүнөздүү. Эң ирисинен майда структурасына чейинки универсалдык сүрөтүн… Кененирээк »

СОЦИАЛДЫК САЯСАТ (лат. sociolog – коомдук) – социалдык чөйрөнү жана социалдык мамилелерди теске салуу  боюнча мамлекеттин жана коомдук уюмдардын ишмердүүлүгү; калктын турмуштук маанилүү керектөөлөрүн камсыз  кылуу боюнча иш-чаралардын жыйындысы. Бул же тигил өлкөдө С. с-тын эффективдүүлүгү кандай даражада адамдын  жашоосу, анын эмгегинин жана эс алуусунун, тиричилигинин шарттарынын жакшыруусу, ден-соолугунун чыңалуусу,  аң-сезими менен маданияттын жогорулоосу, этностор жана инсандар аралык… Кененирээк »

СОЦИАЛДЫК МАМИЛЕЛЕР – өндүрүштө жана коомдогу башка чөйрөлөрдө ар түрдүү абалга ээ, эмгектин мүнөзү,  профессионалдык даярдыгы, улутка таандык болушу, жашоо жол-жобосу, статусу кирешелердин деңгээли жана  булактары боюнча айырмаланган түрдүүчө функцияларды аткарган адамдардын социалдык топторунун ортосундагы көп  түрдүү өз ара байланыштардын системасы. Таптар, социалдык топтор жана катмарлар, этностук биримдиктер – С. м-дин  негизги субъекттери болуп саналат. Алардын жыйындысы коомдун… Кененирээк »

СОЦИАЛДЫК КОНФЛИКТ (лат. сonflict – кагылышуу, тирешүү)– адамдардын жыргалчылык проблемалары,  статусу, бирдиктүү ишмердүүлүгүнө жана ой-пикири боюнча, кызыкчылыктарынын, көз-караштарынын, салтсанааларынын, артыкчылыктарынын жана жүрүм-турум максаттарынын дал келбөөсүнөн улам пайда болгон социалдыктаптык күчтөрдүн кагылышуусун туюнткан түшүнүк. С. к. индивиддердин, таптардын, башка социалдык катмарлардын  ортосундагы социалдык биримдик менен жалпы коомдун ортосундагы өз ара мамилелердин өзгөчө түрү болуп саналат.  С. к-тин генетикалык булагы… Кененирээк »

СОЦИАЛ-ДЕМОКРАТИЯ – бүгүнкү күндөгү солчул күчтөрдүн маанилүү составдык бөлүгү. «С-д». термини XIX к.  акырында Европада жумушчу табынын партияларынын түзүлүү мезгилинде пайда болгон. 1918–23-ж. жумушчу  социалисттик интернационалдын катарында С-д-нын реформисттик агым катары идеялык-саясий жана уюштуруучулук  калыптануусу болуп өткөн. Экинчи дүйнөлүк согуштан кийин С-д. көпчүлүк өлчөмдө капиталисттик коомдун  парламенттик саясий системасына интеграцияланган. Көп өлкөлөрдө ал мындай система менен бийлик механизминин … Кененирээк »