Tag Archives: Айтматов

Бул сапар да баягыдай иш айтылган Сөздөн, Сөздүн өзүнөн башталды. Ооба, баягы качандыр бир болуп кеткен дүйнөгө маалым түбөлүктүү сюжеттегидей болду. Анан кийинки окуялардын бардыгы ошол айтылган Сөздөн келип чыкпадыбы… Антсе да бул күтүүсүз жагдайга биринчи кабылган адамдардын көпчүлүгү кийин жүрүп дал ошол окуяны өмүрүндөгү эң укмуштуу окуя катары мемуарларында жазышарын эч качан ойлошкон эмес. Анан калса бир… Кененирээк »

«ГҮЛСАРАТ” Ч. Айтматовдун бул повести биринчи жолу 1966-ж. орус тилинде «Новый мир” журналында (№ 3 санына) жарык көргөн. «Гүлсарат”  –  социалдык планда өтө  курч жазылган чыгарма. Жазуучу бул повести туурасында мындай деген: «Гүлсарат” бир чети эң  чоң  чыг-чылык канагат  алып келсе, бир чети аябагандай көркөм машакат да чектирди десем болоор. Бул повестте мен мурунку чыгармаларымда козголбогон башкача ойлорду айткым келди. Бул повестте азыркы мезгилдеги… Кененирээк »

«ЖАМИЙЛА” –  Ч. Айтматовдун атын алгач алыска тааныткан повести (1958). Повесть алгач «Обон” деп аталып, кыргызча ушул ат м-н жарык көргөн. Орус тилинде «Новый мир” журналына (1958, № 8) «Жамийла” деген ат м-н жарык көрүп, дүйнө элдеринин тилдерине ушул ат м-н белгилүү болгон. Чыгармадагы окуянын лирика-романтикалык маанайда баяндалышынан улам повестти адабиятчылар «кара сөздөгү поэзия же прозадагы ыр” деп да… Кененирээк »

«КЫЛЫМ КАРЫТАР БИР КҮН”  (1980)  –  роман. СССР Мамлекеттик сыйлыгына татыктуу болгон. Ч. Айтматовдун бул романы  өзүнүн идеялык-тематикалык багыты, сюжеттик-композициялык түзүлүшү  боюнча  «Гүлсарат” повестине жакын. Танабай Гүлсары жорго менен акыркы сапарда баратып, күнү бүтүп, суусу түгөнгөн эсил жоргонун башында отуруп өткөн күндөрдү  эскерүүсү  аркылуу сюжеттик окуялар ретроспективдүү  планда  өнүктүрүлсө, «Кылым карытар бир күн” романында да көпчүлүк окуя Бороонду бекеттин темир жол жумушчусу Казангаптын кайтыш болгон саатынан аны жайына… Кененирээк »

«КЫЯМАТ” –  (1986) Ч.  Айтматовдун адабий чөйрөдө  карама-каршылыктуу кызуу талаш-тартыштарды жараткан романы. Чыгарманын аталышы жөнүндө  автор мындай дейт: «Эмне  үчүн «Плаха” деп аталды. Менимче, ал романдын мазмунунан келип чыкты го деп ойлойм. Баталга  –  бул баш алынчу секи же мыйзам окулчу дөбө  гана эмес. Адам  өз өмүрүндө эртеби-кечпи баталгага туш келет. Ал кезде баталгага чыгып барган болот, албетте ал ажалдан тыш, аман-соо эле калат, а кээде чыкпай… Кененирээк »

АЙТМАТОВ  ЧЫҢГЫЗ (1928, Карабуура р-ну)  –  жазуучу. Кыргыз эл жазуучусу (1968), Токтогул атн. мамл. сыйл. лауреаты (1979), КРУИАсынын анык мүчөсү (1974). Соц. Эмгек Баатыры (1978), Лениндик (1963) ж-а СССР мамл. сыйл. лауреаты (1968, 1977, 1983), Европа Илимдер, иск-во ж-а адабият академиясынын анык мүчөсү  (Париж, 1983), Бүткүл дүйнөлүк Илим ж-а иск-во академиясынын академиги (Стокгольм, 1987), «Ысыккөл форумунун” президенти, Австрия, Австралия, Америка, Индия, Италия, Түркия, Япония ж. б.  өлкөлөрдүн… Кененирээк »