ЛЕГИЗМ (Фа-цзя – «мыйзам мектеби») – байыркы Кытайдагы саясий-философиялык агым. Л. б. з. ч. VII–VI к. Конфуций окуусу жана Даосизм менен бир мезгилде пайда болгон. Мааниси жагынан Конфуций окуусуна каршы турган. Эң көрүнүктүү өкүлдөрүнөн бири Гунсун Ян, тарыхта калган аты Шан Ян (Цин падышачылыгы мезгилинде б. з. ч. 338- ж. өлтүрүлгөн), экинчиси Хан Фэйцзы (б. з. ч. 223-ж.… Кененирээк »
ДАОСИЗМ – дао жөнүндөгү окуу, философиялык-диний мектептердин бири. Дао терминин которуу кыйын, түздөн-түз «Жол» дегенди түшүндүрөт. Мааниси жагынан алганда «Дүйнөнүн алгачкы себеби», «Ааламдын маңызы», «Жаратылыштын негизги мыйзамы». Конфуций окуусунда дао деп мыкты башкаруучунун жолу, адептүүлүктү өркүндөтүүнүн жолу, моралдык-этикалык нормалардын жыйындысын түшүнүшкөн. Д-дин негиздөөчүсү катары Конфуцийдин улуу замандашы Лао-Цзы эсептелет. Анын негизги китеби «Дао дэцзин». Бардык заттар өзүнүн менчик … Кененирээк »
НЕОДАОСИЗМ, (сюань сюе — дилдеги, купуя ж-дөгү окуу) — кытай окуусунда даосизм философиясынын кайра жаралуусунун көрүнүшү, 3-4-к. пайда болгон агым. Кытайдын идеологиялык турмушунда Вэй-цзинь (3-5-к.) мезгилинде үстөмдүк кылган. Бул жолго түшкөндөрдүн ишмердигиндеги негизги форма «жакшы айтуу, жатык тил м-н туюндурууга» аракеттенгендердин көтөрүңкү маанайдагы философиялык маектешүүсү болуп, цинь тан (сөзмө сөз — кирсиз, чыныгы, тунук аңгемелешүү) же сюнь янь… Кененирээк »
ДАОСИЗМ (Дао мектеби) — Кытай философиясынын б. з. ч. жашаган Конфуцийдин улуу замандашы Лао- цзы тарабынан негизделген башкы багыттардын бири. Д-дин негизги жоболору Лао-цзыга таандык делинген «Дао дэ цзин» («Жолдун ж-а күчтүн китеби») деп аталган адабий булакта чагылдырылган ж-а Чжуан-цзы, Ле-цзы, Ян Чжу ж. б. чыгаан кытай ойчулдары тарабынан өнүктүрүлгөн. Б. з. 2-3-кылымдарында даосизм философиялык ж-а диний багыттарга… Кененирээк »
