Метка: инсандар

МОНТЕСКЬЕ Шарль Луи (1689 – 755) – француз философу, жазуучу жана тарыхчы, XVIII к. Просвещение (Агартуу)  философиясынын өкүлү. М-нин философиялык позициясы, анын эң негизги «Мыйзамдар духу жөнүндө»эмгегинде  чагылдырылган. Бул эмгегинде кудай жараткан катары бааланат, бирок материалдык дүйнөнүн объективдүү мыйзамы  боюнча

МОЛДО НЫЯЗ (1820–1896) – кыргыздын алгач жазгыч акындарынын бири. Кыргызстандын түштүгүндөгү Шаймерден  өрөөнүндө туулган. Кашгар шаарындагы медреседен билим алган. Атбашы, Нарын, Жумгал, Кочкор, Суусамыр, Чүй  өрөөндөрүндө болуп, чыгармаларын элге окуп берген жана чыгармалары эл арасында таркаган. Бул аймактардан анын  кол

КАМЧЫБЕК Шераалы уулу – орус падышачылыгына элчиликке барган алгачкы өкүлдөрдүн бири. Бугу уруусунан  чыккан Шераалы манаптын уулу. 1813-ж. ноябрда Жакыпбек бай менен кошо Россиянын Сибирь аймагын башкаруучу  Г. И. Глазенапка жазылган катты жеткирүү үчүн А. Л. Бубновго кошулуп, Ысыккөлдөн аттанышкан.

КАЛЫГУЛ Бай уулу, Калыгул ырчы (1785–1855) – заманачы акын. Аркалык кыргыздардын акыны жана санаатнасаатчылардан болгон. Анын «Акыр-заман», «Кыямат кайым» аттуу мистикалык-философиялык ырлары эл оозунда  айтылып калган. Анын муңайым маанайдагы чыгармаларында ич ара феодалдык чыр-чатактар. Кокон хандыгынын алыксалыктары, карапайым элдин каржалган

МО Ди (б. з. ч. 479–400-ж.) – байыркы Кытай философу, моизмдин негиздөөчүсү. М. жана анын окуучуларынын көз  караштары «Мо-цзы» китебинде берилген жана мазмуну боюнча Конфуцийдин окуусуна каршы багытталган. Алдын ала,  маңдайга жазылган тагдыр болбойт, ар адамдын тагдыры, негизинде «асмандын эрки»

МАСАЛИЕВ Абсамат (1933, Кадамжай р-ну, Алыш айлы – 2004, Бишкек) – партиялык ж-а мамл. ишмер. 1960-жылдан  КПСС мүчөсү. 1953-ж. Кызылкыя тоо-кен техникумун, 1956-ж. Москва тоо-кен ин-тун бүткөн. 1964-жылдан Кыргызстан  Компартиясынын Борбордук Комитети м-н Кыргыз ССР Министрлер Советине караштуу партиялык-мамл. контролдоо 

МАРКС Карл (1818–1883) – немец окумуштуусу, революционер. М-тын социалдык жана саясий теорияларга киргизген  негизги салымы экономикалык чөйрөнүн чечүүчү маанисин көрсөткүн тарыхтын материалисттик концепциясы болуп  эсептелет. М-тын теориясына ылайык, саясат экономикадан улам келип чыккандыктанбы, саясат тууралуу  ыраатташтырылган изилдөөсү болгон эмес. М.

МАКИАВЕЛЛИ Николо (1469–1527) – Кайра жаралуу доорунун көрүнүктүү өкүлү, италиялык коомдук ишмер, саясий  ойчул, тарыхчы жана аскердик теоретик. Ага карата мамиле ар дайым карама-каршылыктуу болгон: анткени, ал саясий  бийликтин механизмин, анын максатын, милдетин, каражат-тарын ырайымсыздык менен жарыя-лаган, ал эми экинчи 

ЛОКК Жон (1962–1704) – англис философу, либерализмдин негиздөөчүсү. Л-тун социалдык-саясий концепциясы  «Мамлекетти башкаруу жөнүндөгү эки трактат» (1690) камтыйт. Биринчи трактат – Р. Фильмердин феодалдык –  патриархалдык «королдун абсолюттук бийлик укугу кудайдан» көз карашын төгүнгө чыгарууга арналган. Экинчиси –  конституциялык парламентардык

ЛЕНИН (Ульянов) Владимир Ильич (1870–1924) – марксизмдин теоретиги, РСДРПнын уюштуруучусу жана Совет  мамлекетинин биринчи лидери. Л-дин саясий ойго кошкон салымы – революциячыл уюштуруу теориясы. Ал  революциячыл партиялардын түзүлүшү жана милдеттери, таптар жана алардын саясий мобилдөөчү ролу, социализмге  глобалдуу өтүү үчүн