Категория: Саясат таануу

ПРЕЗИДЕНТ (лат. praesident: сөзмө-сөз: алдыда отуруучу) – мамлекеттеги жогорку кызматтагы адам, мамлекет  башчысы. Президенттик республикаларда аткаруучу бийликтин да башында турат. П. башка мамлекеттик,  коммерциялык жана коомдук органдарга жана уюмдарга кызматта туралбайт, ишкердик ишмердүүлүккө укугу жок.  Кыргыз Республикасында П. эл депутаты

СТАТУС – катмардын, топтун же индивиддин социалдык системадагы абалынын комплекстүү көрсөткүчү, социалдыкстратификациянын маанилүү параметрлеринин бири. С-тун негизги компоненттери катары: биринчиден, берилген  социалдык элементтин коомдогу позициясы анын объективдүү мүнөздөмөсүнүн (теги, жынысы, жашы, билими ж. б.)  улам келип чыгат; экинчиден, коомдун берилген

САЯСИЙ ТӨҢКӨРҮШ – коомдук саясий турмуштун түп тамырынан бери өзгөрүшү, бийлик системасынын бузулушу  же саясий лидери, мамлекет башчысын алмаштыруу. Төңкөрүштүн себептери түрдүүчө болушу мүмкүн, бирок ар дайым  баарына бирдей жалпы шарт – белгилүү социалдык катмарлардын же топтордун нааразычылыгы, коомдо биримдиктин 

САЯСИЙ МЕЙКИНДИК – саясий ишмердүүлүктүн чектеринин аралыгы жана тереңдиги. Саясий мамилелер  мейкиндиксиз жашай алышпайт. С. м. жалаң географиялык мейкиндик менен окшоштуруп коюу туура эмес.  Географиялык мейкиндик саясийдин «үстүнкү катмары» сыяктуу чыгат. Саясий турмушка көбүрөөк активдүү катышкан  социалдык катмарлар саясий активдүүлүктүн

САЯСИЙ АҢ-СЕЗИМ – саясаттын социалдык биримдиктер жана индивиддер менен чагылдырылышы. Саясат менен  байланышкан кубулуштар саясий процесс, саясий турмуш, саясий бийлик, саясий система ж. б. эки жактуу: руханий  жана практикалык. Саясаттын руханий жагы катары С. а. теориялык жана эмпирикалык түрдө чагылдырылган. 

ПОПУЛИЗМ (лат. роруlаг – эл) – идеялык жана саясий кыймылдар. Курч социалдык карама-каршылыктарды башынан  өткөргөн коомдун кээ бир катмарларынын: фермерлер, майда буржуазия, төмөнкү квалификациядагы жумушчулардын  социалдык-психологиялык күткөндөрүн, каалагандарын чагылдырат. Эреже катары, П. коомдун өнүгүүсүнүн кризистик  мезгилинде пайда болот. Популисттердин катарына

СОЦИАЛДЫК СТРАТИФИКАЦИЯ (лат. stratum – катмар, facio – жасаймын) – бүгүнкү күндөгү социологиянын  борбордук багыттарынын бири; коомдогу социалдык структураны жана теңсиздиктин өнүгүү мыйзам ченемдүүлүктөрүн  издеп, таап жана түшүндүрүүнү алдына милдет кылып коет. Ар бир коом үчүн абалдары кандайдыр-бир анык белгилер 

САЯСИЙ СФЕРА – коомдун жашоосунун спецификалык областы. Бардык көп түрдүүлүгүндө жана өнүгүүсүндө саясий  ишмердүүлүктүн башаты негизделип, саясий мамилелер жана бийлик институттарынын жардамы менен таптардын,  социалдык топтордун жана катмарлардын, инсандын жана элдердин саясий кызыкчылыктары иш жүзүнө ашырылат.  Коомдун С. с. –

САЯСИЙ МАРКЕТИНГ (англ. mar-ket – рынок) – саясаттын субъекттерине, социалдык, таптык, этностук,  профессионалдык, региондук жалпылыктарга таасир этүү каражаттарынын, ыкмаларынын системасы; саясий рыноктун  көрсөтмөлөрүнө жана талаптарына, граждандардын (шайлоочулардын) саясий керектөөлөрүнө багытталган саясий  ишмердүүлүктү уюштуруу жана башкаруу механизми. С. м. системасында саясий

САЯСИЙ АКТИВДҮҮЛҮК (лат. activus – ишмердүүлүк) – коомдук активдүүлүктүн формаларынын бири, өзүнө  саясаттын субъектисинин абалын өзгөртүүгө багытталган саясий жүрүм-турумду камтыйт. С. а. аң-сезимдүү жана  стихиялуу болуп бөлүнөт. С. а. саясатка катышкан индивидге, массаларга таандык. С. а. саясий баалуулуктардан жана көрсөтмөлөрдөн,