Метка: саясат

СОГУШТУК САЯСАТ – мамлекеттердин, партиялардын, жана башка социалдык-саясий институттардын жалпы  саясатынын составдык бөлүгү; белгилүү саясий максатка жетүү үчүн куралдуу зордук-зомбулук каражаттарын түзүү  жана колдонуу менен түздөн-түз байланышкан. Саясий ишмердүүлүктүн өз алдынча жана өзгөчө түрү катары ХVIII–  ХIХ к. чегинде бөлүнүп

РЕФОРМА (саясий, социалдык) – коомдун саясий системасынын негизин түп-тамырынан эмес, айрым гана  элементтерин өзгөртүүчү саясий аракеттердин жыйындысы. Узак убакыт бою Р. марксисттер тарабынан революцияга  каршы коюлган. ХХ к. тажрыйбасы мындай каршы коюунун туура эместигин көрсөттү. Революция коомдо пайда болгон  проблемалардын

ПАТЕРНАЛИЗМ, с а я с а т т а (лат. paternus – аталык) «аталык камкордуктун», кайрымдуулуктун саясаты,  идеологиясы. «Адамзат мамилелеринин» теорияларынын негизинде Америкада, Батыш Европанын өнүккөн  өлкөлөрүндө, Японияда ишке ашырылат. П. XX к. 20-ж. АКШда «социалдык партнерчулук» жана «социалдык  дүйнөнүн»

САЯСИЙ КЫЗЫКЧЫЛЫКТАР (лат. interest – мааниси бар, олуттуу) – социалдык субъекттердин (индивиддер, топтор,  катмарлар, таптар) коомдун саясий турмушуна катышууга өздөрүнүн объективдүү мүмкүнчүлүктөрүн аңдап билүүсү;  өздөрүнөн абалын турукташтыруу же жакшыртуу максатында ушул субъекттердин саясий-башкаруу ишмердигине карай  идеалдуу умтулуусу. С. к. бир

РЕФЕРЕНДУМ (лат. referendum – кабарлана турган нерсе) -конституциялык, мыйзам чыгаруучу, ички жана тышкы  саясий суроолор боюнча акыркы чечим чыгаруу үчүн шайлоочу корпуска кайрылуу. Р-дун башкы мазмундуу белгиси –  мамлекеттик мыйзам чыгаруу бийлигинин түздөн-түз эл тарабынан ишке ашырылышы. Р-дун объектиси болуп

ПАРСОНС Талкотт (1902–1979) – америкалык социолог. Социологиядагы аракет теориясынын жана системалыкфункционалдык мектептин түзүүчүсү. Америкалык социология маанилүү даражада спецификалык, чектелген,  эмпирикалык изилдөөлөрдү жүргүзүп жаткан учурда П. бүткүл көп түрдүүлүгү менен адамзат реалдуулугун камтыган  жалпы аналитикалык логика-дедуктивдүү теориялык системасын түзүүгө аракет кылган.

САЯСИЙ КҮРӨШ – ар түрдүү саясий күчтөрдүн жана алардын уюмдарынын (партия, профсоюздар, диндик жана  маданий бирикмелер, куралданган топтор ж. б.) өз ара аракеттеринде жана каршылашууларында көрүнгөн кызматташтык  (колдоо көрсөтүү, жардам берүү) жана атаандаштык (конкуренция) менен катар турган саясий ишмердүүлүктүн бир 

РЕСПУБЛИКА (лат. republica – коомдук иш, мамлекет) – башкаруунун формасы. Мамлекеттик бийликтин жогорку  органдары же шайланышат, же жалпы улуттук өкүлчүлүк уюмдары тарабынан түзүлүшөт. Башкаруунун республикалык  формасы антикалык доордо монархияга альтернатива катары түзүлгөн. Капиталисттик жана социалисттик  мамилелердин өнүгүшү менен Жаңы жана

ПАРЕТО Вильфредо (1848–1923) – италиялык экономист жана социолог. Саясий илимге киргизген П-нун негизги  салымы – элиталар теориясы. «Жалпы социологиянын трактатында» ал «Адамдардын жүрүм-туруму саясий философия,  метафизика, теология сыяктуу анык булактар менен эмес, өз «калдык» деп аталган, терең тамыр жайган психологиялык 

САЯСИЙ КОНЦЕПЦИЯ (лат. conceptio – түшүнүк) – тигил же бул саясий институттун, саясий күчтүн саясатын  толук, системалык негиздөө. С. к. теориялык түшүндүрмө менен саясий практикалык өз ара байланыш формасы катары  чыгат. С. к. төмөндөгүдөй элементтерди өзүнө камтыйт: каралып жаткан маселе