Рубрика: Макалалар

МАМБЕТ  Чокмор уулу (1896, Тоң  р-ну  –  1973)  –  манасчы. Ал  өз вариантын жаздырып жүргөн учурда кайсы манасчыдан кандайча таалим алгандыгын айтпай: «Манас баатырдын өзү айтмайынча же «Манасты” өз дилинде айтпаса, жаттап бирөөдөн үйрөнүп алууга болбойт” – деген. Башка манасчылар сыяктуу эле ал да Манас баш болгон

САГЫМБАЙ Орозбак уулу (1867 же 1868, Ысыккөл р-ну)  – Кыргыз элине кеңири белгилүү  болгон чоң  манасчы,  – Сагымбай Орозбак уулунун туулган жылы так маалымат эмес, манасчы өзү өлөр жылы 63 жаштамын дечү экен. Ошол сөзгө таянып 1867-ж. туулган делип жүрөт. Эгер манасчы өз жашын

ЭРАЛИЕВ  Сүйүнбай (1921-ж. т., Талас р-ну)  –  акын, Кыргыз Республикасынын  эл акыны (1974). 1942–44-ж. Улуу Ата Мекендик согушка катышкан. Эралиевдин чыгармалары 1944-жылдан чыга баштаган. Туңгуч ыр жыйнагы «Биринчи жаңырык» 1949-ж. чыккан. 1959-ж. жарык көргөн «Ак Мөөр» поэмасынын баалуулугу – элдик оозеки чыгармачылыкка кайрылып, аны

«ГҮЛСАРАТ” Ч. Айтматовдун бул повести биринчи жолу 1966-ж. орус тилинде «Новый мир” журналында (№ 3 санына) жарык көргөн. «Гүлсарат”  –  социалдык планда өтө  курч жазылган чыгарма. Жазуучу бул повести туурасында мындай деген: «Гүлсарат” бир чети эң  чоң  чыг-чылык канагат  алып келсе, бир чети аябагандай көркөм машакат

АБДУМОМУНОВ  ТОКТОБОЛОТ (1922, Кемин р-ну  –  1989)  –  драматург. Кыргыздын улуттук драматургиясына негиз салгандардын бири. Кырг. Респ. иск-вого эмгек сиңирген ишмери (1972), Кырг. Респ. эл жазуучусу. А-дун ысымы м-н кыргыз драматургиясынын  өсүп-өнүгүшү, бүгүнкү  күндөгү  жетишкен деңгээли ажырагыс байланышта. Ал көбүнчө моралдык-этикалык темаларга кайрылып, аларды драматургиянын «стилинде” олуттуулук м-н баяндаган.    

ДАНИКЕЕВ Өскөн (1934-ж. т., Сокулук р-ну)  – жазуучу. Кыргыз Эл жазуучусу. 1956-ж. Москвадагы тоо-кен ин-тун бүтүргөн. Д-дин чыг-лыгынын башаты 60-жылдарга таандык. Эң  алгачкы аңгемеси «Бакир” (1961) адабий коомчулук тарабынан жылуу кабыл алынып, жазуучунун жүзүн элге тааныткан чыгармасы  –  «Кыздын сыры” повести (1964). Чыгармада кенчилер  турмушу

АМБЕТАЛИЕВ Уркаш (1934-ж. т., Түп р-ну) – акын жана  манасчы. Кыргыз Республикасынын эл артисти, Бишкектеги М. Күрөңкөев атн. муз.-хореографиялык окуу жайын бүткөн. Акындын «Манас” айтуу  өнөрүнө  чейин анын поэзия чебери катары изденүүсү  жөнүндө  айта кетүү  орундуу. Студияда окуп жүргөн кезинде азын-оолак ырларды жазып,  өзү  теңдүүлөрдүн арасында белгилүү  болгон. Ошону

САДЫКОВ Жалил (1932-ж. т., Кемин р-ну). Кыргыз Республикасынын Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын лауреаты (1986). Кыргыз Республикасынын эмгек сиңирген ишмери (1988). КМУнун филология факультетин бүтүргөн. Ырлары 1950-ж-н баштап жарыялана баштаган. Туңгуч ыр жыйнагы «Убада” деген ат менен 1958-ж. жарыкка чыккан. «Жайкы

ЭЛЕБАЕВ Мукай (1902, Түп району  –  1944, Ленинград) –  акын, прозаик, котормочу. Кыргыз профессионалдык жазма адабиятын түптөөчүлөрдүн бири. Ал ата-энесинен эрте жетим калып, 1916-ж.  Үркүндө  качкандар менен кошо Кытай жерине барып келүүгө  аргасыз болгон. Жазуучунун дээрлик көпчүлүк чыгармалары автобиографиялык негизге ээ. Ал өзүнүн тестиер жана  өспүрүм кезинде

«ЖАМИЙЛА” –  Ч. Айтматовдун атын алгач алыска тааныткан повести (1958). Повесть алгач «Обон” деп аталып, кыргызча ушул ат м-н жарык көргөн. Орус тилинде «Новый мир” журналына (1958, № 8) «Жамийла” деген ат м-н жарык көрүп, дүйнө элдеринин тилдерине ушул ат м-н