МОЛДО БАГЫШ Сарыбай уулу

МОЛДО БАГЫШ Сарыбай уулу (1886, Аксы жергеси, Авлетим айылындагы Ойалма деген жер –1937, Аксы) – төкмө ж-а жазгыч акын. Үч айлыгында энеден, үч жашында атадан жетим калып, 12ге чыкканча эчки, кой кайтарып чоңойгон. Айылдагы Асан молдодон сабак алат. Андан кийин

Кененирээк окуу

МОГОЛДОР

МОГОЛДОР – соңку орто кылымдарда Чагатай улусунун (Моголстан) чыгыш бөлүгүн мекендеген түркмоңгол уруулары. Чыңгыз хандын империясы түзүлгөндөн тартып моңголдордун башкаруучу ж-а аскердик төбөл-дөрү бири-бирине каршы эки топко бөлү-нүшкөн. Моңголдордун тиричилигин, каада-салтын ж-а көчмөн турмушун жактагандар Чагатай улусунун түндүк-чыгышында, негизинен Жетисууда

Кененирээк окуу

МОГОЛДОР ДӨӨЛӨТҮ

МОГОЛДОР ДӨӨЛӨТҮ, У л у у М о г о л д о р д ө ө л ө т ү – Индияда 1526-ж. Дели султандыгынын ордуна пайда болгон мамлекет. Негиздөөчүсү – Тимурийлердин урпактарынын бири, өзбектер тарабынан куугунтукталган Захреддин Бабур

Кененирээк окуу

«МИҢЧИЛЕР» КЫЙМЫЛЫ

«МИҢЧИЛЕР» КЫЙМЫЛЫ – эмгекчилердин массалык патриоттук кыймылы. Улуу Ата Мекендик согуштун башталышында «Бардыгы майдан үчүн, бардыгы жеңиш үчүн!» деген партиянын чакырыгы б-ча пайда болгон. Согуш мезгилинде соц. мелдештин тапшырмасын ашыгы м-н аткаруу, чыгарылган буюмдун   156 сапатын жакшыртуу, анын өздүк наркын

Кененирээк окуу

МИНУСА ОЙДУҢУНДАГЫ «КЫРГЫЗ» ТОПОНИМДЕРИ

 Минусин ойдуңундагы кыргызга тиешелүү аталыштар. Бул жерде талаа маданиятындагы көчмөндөрдүн аңчылык ж-а балыкчылыкты кесип туткан токой элдеринен айырмасы чоң болгон. Мис., орто кылымдарда кыргыздар иштеткен эгин талаалары «хыргыс тарлаглары», «кыргыз тегирмендери» деп аталган. Кыргыздар балыкты «суг хурты» (кыргыз тилинде –

Кененирээк окуу

УЙГУР ЖАЗМАСЫ

УЙГУР ЖАЗМАСЫ – 8–18-к-да Чыгыш Түркстандын түрк тилдүү элдери колдонгон жазмалардын бири. Согду жазмасынын негизинде келип чыккан. Изилдөөчүлөр согду жазмасынын башаты арамей жазуусу экендигин белгилешет. У. ж. м-н жазылган эстеликтер 8-к-га таандык. Жогортон төмөн карай жазылып, саптар солдон оңго карай

Кененирээк окуу

УЙГУР КАГАНДЫГЫ

УЙГУР КАГАНДЫГЫ – 744–840-ж. Борбор Азиядагы уйгурлардын мамлекети. Уйгурлар кытай булактарында «гаогюй» (гао-гюй, као-го) – «бийик арабачандар» деп аталышкан, азыркы Моңголиянын аймагын, Саян-Алтай тоолоруна туташ жерлерди мекендешкен. Негизги уруу юан (хуйхэ) же уйгурлар Орхон, Толы дарыялары Селенгага куйган жерлерде жашаган.

Кененирээк окуу

ҮРКҮН

Кыргызстандагы 1916 – жылкы көтөрүлүш – кыргыз элинин орус падышалыгынын колониялык саясатына каршы улуттук-боштондук күрөшү. Россия империясы Орто Азияда колониялык саясат жүргүзгөнү маалым. Кыргыздар орус падышасынын бийлигин таанып, анын буйрук, жарлыктарына ылайык милдеттүү болгон. Падыша өкмөтү аймакты башкарууда жергиликтүү элдердин

Кененирээк окуу

ШОРОБАШАТ МАДАНИЯТЫ

ШОРОБАШАТ МАДАНИЯТЫ – б. з. ч. 4–1-к-га таандык археол. эстелик; Өзгөн ш-нан 10 км түштүкбатышта Жазы дарыясынын оң өйүзүндө жайгашкан. Шоробашат шаар калдыгынын атынан аталган. Жалпы аянты 70 га. Ш.м. үч бөлүктөн турат. Чыгыштан батышка карай уз. 3 км, туурасы

Кененирээк окуу

«ШУРА-И ИСЛАМ»

«ШУРА-И ИСЛАМ» (ар. «Ислам кеңеши») – 1917–18-ж. Түркстандагы диний-саясий уюм. 1917-ж. мартта Ташкенде түзүлгөн. Ага улуттук буржуазия, улутчул интеллигенция, мусулман дин кызматкерлеринин өкүлдөрү кирген. «Ш.-и И.» убактылуу өкмөттүн Түркстан комитетинин өкүлү болуп, жергиликтүү капиталисттердин ж-а жер ээлеринин кызыкчылыгын көздөп, Россиянын

Кененирээк окуу