Метка: инсандар

КОНФУЦИЙ (Кун-цзы, б. з. ч. 551–479 ж.) – байыркы кытай ойчулу, Конфуций окуусунун негиздөөчүсү. Байыркы  Кытай тарыхынын Чжанго доору (б. з. ч. V–Ш к.) кытай философиясынын өнүгүшүнүн «алтын доору» катары  эсептелинет. Бул доордо сөздүн толук маанисинде алганда философиялык окуу калыптанган.

КАНТ Иммануил (1724–1804) – немец философу. Граждандык коом жөнүндөгү түшүнүктү андан ары кеңитти. Канттын  социалдык-саясий көз карашы Руссонун таасири менен калыптанды жана элдин жогорку бийлиги (элдик суверенитет)  жөнүндөгү идеяны өнөктүргөн. Анын граждандык коомду түшүндүрүүсү диалектикалык мүнөзгө жакын. Адамдын  натурасындагы карама-каршы

КАМЧЫБЕК Шераалы уулу – орус падышачылыгына элчиликке барган алгачкы өкүлдөрдүн бири. Бугу уруусунан  чыккан Шераалы манаптын уулу. 1813-ж. ноябрда Жакыпбек бай менен кошо Россиянын Сибирь аймагын башкаруучу  Г. И. Глазенапка жазылган катты жеткирүү үчүн А. Л. Бубновго кошулуп, Ысыккөлдөн аттанышкан.

КАЛЫГУЛ Бай уулу, Калыгул ырчы (1785–1855) – заманачы акын. Аркалык кыргыздардын акыны жана санаатнасаатчылардан болгон. Анын «Акыр-заман», «Кыямат кайым» аттуу мистикалык-философиялык ырлары эл оозунда  айтылып калган. Анын муңайым маанайдагы чыгармаларында ич ара феодалдык чыр-чатактар. Кокон хандыгынын алыксалыктары, карапайым элдин каржалган

ДАРЕНДОРФ Ральф (1929-ж.) – немец социологу. Д. социалдык стратификация жана конфликттер теориясын иштеп  чыккан. Социалдык конфликттер концепциясында таптардын негизги белгисин менчикке эмес, үстөмдүк кылуучулукка  жана баш ийүүчүлүккө байланыштырат, бул кайсы гана коомго болбосун тиешелүү болуп, конфликттерге алып келет –  деп

ДАЛЬ Роберт Алан (1915) – америкалык саясат таануучу; бүгүнкү саясий илимдеги оригиналдуу жана таасирдүү инсан.  Плюралисттик демократия теориясын негиздөөчүлөрдүн бири. «Демократия теориясына киришүү» (1956), «Батыш  26 www.bizdin.kg  демократияларындагы саясий оппозициялар» (1966), «АКШдагы плюралисттик демократия» (1967) ж. б. кеңири белгилүү  эмгектеринде

ГРОЦИЙ (Гуго де Гроот) (1583–1645) – голландиялык юрист, социолог. Табигый укуктук теориясын жана эл аралык  илимин негиздөөчүлөрдүн бири. Г-дин ою боюнча эл аралык конфликттерди чечүүдө универсалдык моралдык нормалар  – жалпы мораль болушу зарыл. Ал төмөнкү принциптерден турган. Биринчиден, өзүн-өзү сактоого

ГОББС Томас (1588–1679) – атактуу англиялык саясат таануучу, механикалык материализмдин алгачкы толук  системасын түзүүчү. Г. биринчилерден болуп, королдун бийлиги кудайдан экендигине каршы болгон. Г. мамлекетти  библиядагы мифтик укмуштуу левиафанга (левиафан – адамдарды жеп-жутуп турган мистикалык желмогуз)  окшоштуруп, аны «бардыгынан бардыгына

ГЕГЕЛЬ Георг Вилгельм Фридрих Гегель (1770–1831) – немец философу. «Граждандык коом» деген эмгегинде үй-бүлө  тегинен эле граждандык коом болгон түшүнүктү берет: «Үй-бүлө өзү табигый коом болуп эсептелет, анын мүчөлөрү  сүйүү, ишеним жана табигый баш ийүү менен байланышкан (пиэтет)». Түшүндүрмө. Үй-бүлө

ГАНДИ Мохандас Карамчанд (1869–1948) – Индиядагы улуттук боштондук кыймылдын лидери, идеологу. Г-нин окуусу  (гандизм) улуттук боштондук күрөштүн программасы болгон. Негизги принциптери: адамдардын ортосундагы  мамилелердин чыныгы формасы – сүйүү, бул жашоонун негизги мыйзамы тынчтык жол менен, күч колдонбой күрөшкө  кеңири көпчүлүк