Метка: кыргыздар

ЭНЕ-САЙ КЫРГЫЗДАРЫ: ФОЛЬКЛОР ЖАНА ТАРЫХ.

Тарыхый-этнографиялык өңүттөгү маселелерди чечүүдө маанилүү булак болуп саналган тарыхый фольклорду иликтеп үйрөнүү бүгүнкү күндө да өзүнүн актуалдуулугун жогото элек. Фольклордун ар түрдүү жанрларындагы историзм бир кылка эмес. Кеңири мааниде алганда, бул тарыхый башатты ар түркүн жанрлардан издөөгө болот. Буга дүйнөлүк

Кененирээк окуу

БОРБОРДУК ТЕҢИРТОО КЫРГЫЗДАРЫНЫН РОССИЯГА КАРАТЫЛЫШЫ

1863-ж. Борб. Теңиртоого чалгындоо тобу жөнөтүлүп, «Кашкар отряды» деп аталган бул кошуунга генштабдын капитаны Проценко колбашчылык кылган. Теңиртоонун чордонундагы Кочкор, Жумгал, Нарын, Атбашы, Акталаа, Тогузторо өрөөндөрүндө, Кашкар тарапта сарыбагыш, саяк, черик, моңолдор, чоңбагыш, бугу, тынымсейит ж.б. уруулар жашачу. Соңкөл, Солтонсары,

Кененирээк окуу

БАШКЫР, БАШКОРТОСТАН КЫРГЫЗДАРЫ.

Бүгүнкү башкырлардын курамындагы кыргыздар Башкортостандын түндүк-батыш ж-а чыгыш аймактарында 9–10-к. жашап келишүүдө. Башкортстандын батыш аймагындагы кыргыздар 9–10-к. кыпчак толкуну м-н (Сырдарыя аркылуу журт которуп келген байыркы башкыр уруулары), ал эми чыгыш бөлүгүндөгү кыргыздар 16–17-к. Енисейден журт которуп келген «кыргыз» этнокомпоненттери

Кененирээк окуу

МУХТАСАР ТАРЫХ-И КЫРГЫЗИЙА

«МУХТАСАР ТАРЫХ-И КЫРГЫЗИЙА» – «К ы р г ы з д а р д ы н к ы с к а ч а т а р ы х ы» – Октябрь социалисттик  революциясына чейинки доордогу кыргыз тарыхчыларынын бири Осмонаалы Сыдык

Кененирээк окуу

КЫРГЫЗДАР

КЫРГЫЗДАР – улут; Кыргыз Республикасынын негизги калкы. К. Орто Азия жана Борбордук Азияда байыртадан бери  маалым түрк элдеринен болуп саналат. К. Өзбекстан, Тажикстан, Казакстан ж. б. Борбордук Азия мамлекеттеринде,  Кытай (Кызыл-Суу Кыргыз автономия областы), Афганстан, Пакистан, Түркия ж. б. өлкөлөрүндө

Кененирээк окуу

ЧЫГЫШ ТҮРКСТАНДЫК ЖЕРГИЛИКТҮҮ КАЛКТЫ ЦИНДИК БИЙЛИКТЕРДИН УЛУТТУК ЭЗҮҮСҮНҮН КҮЧӨШҮ. ЖААҢГЕР КОЖОНУН (ЖАХАНГИР) КЫЙМЫЛЫ ЖАНА КЫРГЫЗДАР. СУРАНЧ

Цин империясынын үстөмдүгүнүн орношу. Жергиликтүү калктын каршылыгы. Жергиликтүү элди башкаруу системасы. Таранчы. XVIII к. 50—60-жж. кыргыз-кытай мамилелери. Зия ад-Диндин көтөрүлүшү жана ага кыргыздардын катышуусу. «Суранчы бийдин (буруттун) козголону». Жааңгер кожого алайлык кыргыздардын колдоо көрсөтүшү. Нарындык кыргыздардын кыймылга катышуусу. Атантай. Тайлак

Кененирээк окуу

КЫРГЫЗДАРДЫН БИР БӨЛҮГҮНҮН ОРУСИЯГА ЫК АЛЫШЫ. БУГУ УРУУСУНУН ОРУСИЯГА ЫК АЛЫШЫНЫН СЕБЕПТЕРИ.

XIX к. биринчи чейрегинде бугу уруусу Орусия империясынын Батыш Сибирдеги төрөлөрү менен элчилик алака кылып турган. 40—50-жж. мындай байланыштар андан ары уланган. Орусиялык соодагерлер кыргыз жергесинде ээн-эркин соодасатык иштерин жүргүзүшүп, ал аркылуу Чыгыш Түркстанган каттап турушчу. Кашкар тарапка каттаган соода

Кененирээк окуу

XVI-ХVII КЫЛЫМДАРДАГЫ ТЯНЬ-ШАНЬ КЫРГЫЗДАРЫ

Тянь—Шань кыргыздары жөнүндөгү мен жыйнаган маалыматтар «Жети—Суу дубанынын эстелик китепчесинде» 1898-ж. эле жарыяланган «Жети—Суу тарыхынын очерктеринде» чогултулган. Негизги дареги— мырза Хайдердин 1540-жылдары жазылган «Та‘рйх—и Рашиди» (перс тилинде, экинчи бөлүгү биринчисинен мурда1541—1544-жж. жазылган) деген эмгеги; андан кийинки мезгилдер жөнүндө көбүнчө Кашкардын тарыхы боюнча чыгармаларда айтылат. Рефератты көчүрүү

Кененирээк окуу

БАЙЫРКЫ КЫРГЫЗСТАНДЫН МАДАНИЯТЫ

Тянь-Шань деп аталган «асман тиреген» тоолордун кыйыры чексиз. Анын түбөлүк кар менен мөңгү баскан бийик чокулары тоолордун этек-жакаларын байырлаган элдердин миңдеген жылдарга созулган тарыхынын күбөсү. Тянь-Шань өзүнүн өрөөндөрү менен капчыгайларында өткөндүн даңазалуу маданияты жөнүндө эскерүүлөрдү сактап турат. Мында миңдеген жылдар бою ар түрдүү элдер жашап, турмуш-тиричилигин өркүндөтүшкөн, бул жерде

Кененирээк окуу

ЭНЕСАЙ КЫРГЫЗДАРЫ X КЫЛЫМДАН КИЙИН

Кыргыздар өзүлөрүнүн көпкө созулбаган кубаттуулугун жоготкондон кийин беш кылымдан ашыгыраак өзүлөрүнүн алгачкы мекени Енисейде Саян кырка тоосунун түндүк тарабында гана турушкандыгы эскерилет103. Ал мезгилде кыргыздардын башка эл менен кандай карым-катышта болгондугу жөнүндө Чыңгыз-хандын империясынын түзүлүшүнө байланыштуу окуялар жөнүндөгү маалыматтардан тышкары

Кененирээк окуу