Метка: тарых

VI кылымдын орто ченинен Моңголиянын аймагында түрк кагандыгы түзүлө баштайт. Түрк урууларын саясый жактан бириктирүү 545-жылдан, империяны негиздөөчү Тумын алтайлык түрктөрдүн жужандарга каршы көтөрүлүшүн пайдаланып, аларды толук талкалап салгандан кийин башталат. VI кылымдын 80-жылдарына карата анын уулу Яньдунун тушунда империя

Кыргыздардын теги. Кыргыздардын тарыхын башка түрк жана монгол элдеринин тарыхы сыяктуу эле терең изилдеп, өз кези үчүн мыкты билген окумуштуу  — академик В. В. Бартольд (1869—1930) төмөнкү баасын жазат: «Кыргыздар Орто Азиянын эң байыркы элдеринен болуп эсептелет. Орто Азияда жашап жаткан элдердин ичинен, азыркы убакта, сыягы

Цин империясынын үстөмдүгүнүн орношу. Жергиликтүү калктын каршылыгы. Жергиликтүү элди башкаруу системасы. Таранчы. XVIII к. 50—60-жж. кыргыз-кытай мамилелери. Зия ад-Диндин көтөрүлүшү жана ага кыргыздардын катышуусу. «Суранчы бийдин (буруттун) козголону». Жааңгер кожого алайлык кыргыздардын колдоо көрсөтүшү. Нарындык кыргыздардын кыймылга катышуусу. Атантай. Тайлак

Кыргыздар өзүлөрүнүн көпкө созулбаган кубаттуулугун жоготкондон кийин беш кылымдан ашыгыраак өзүлөрүнүн алгачкы мекени Енисейде Саян кырка тоосунун түндүк тарабында гана турушкандыгы эскерилет103. Ал мезгилде кыргыздардын башка эл менен кандай карым-катышта болгондугу жөнүндө Чыңгыз-хандын империясынын түзүлүшүнө байланыштуу окуялар жөнүндөгү маалыматтардан тышкары

X кылымдын акырында Кыргызстандын аймагында өзүнүн бийлигин бүт Орто Азияга тараткан жаңы династия пайда болот. Карахандардын саясый тарыхы ушул кезге чейин толук маалым эмес. Алсак, мисалы, династиянын хандарынын башкарган мезгилдеринин толук даталары жок. Ушул күнгө чейин карахандар династиясы кайсы уруудан

Кыргызстандын түштүгүндөгү мамлекет. Фергана өрөөнүнүн чыгыш бөлүгү бүгүнкү кыргызстандын түштүк аймагын түзүп, жалпы эле Фергана аймагындагы байыркы отуруктушкан калк түзгөн цивилизация очогунун ажырагыс бир бөлүгүн түзөт. Фергананын чордондук жана чыгыш аймактары камтылган байыркы мамлекет кытайлык булактарда Даван (Даюань) деп аталган. Ал эми байыркы чыгыш индоирандык тилде

Орус аскерлеринин Чүй өрөөнүнө жаңы жортуулу. Байтик баатырдын көтөрүлүшү. Узун-Агач салгылашуусу. Токмок, Бишкек чептерин ээлөө. Орус аскерлеринин Чүй өрөөнүнө алгачкы жүрүшү. 50-жж. аягы — 60 жж башындагы падыша аскерлеринин жортуулдары. Байтик баатырдын көтөрүлүшү. Орусиянын Жети-Сууну толук каратуу аракетинин күчөшү.  

Сибирди, анын ичинде Энесай кыргыздарынын өлкөсүн орустардын каратып алышынын тарыхына борбордук жана Сибирдин архивдеринен алынып жарыяланган көп документтер жана ошол документтер боюнча жазылган изилдөөлөр арналган. Енисейде орустардын кызыкчылыгы ойроттор державасынын таламдары менен кагылышып турган, ошондуктан кыргыздардын XVII кылымдагы тагдырын изилдөө

Кыргызстандын аймагындагы байыркы доорлорду археологиялык жактан изилдеп-үйрөнүүнүн начардыгы анын эң байыркы мезгилдерден биздин заманга чейинки тарыхын ырааттуу түрдө чагылдырууга мүмкүндүк бербей отурат. Илимде ушул күнгө чейин Кыргызстандын аймагындагы таш доору боюнча маалыматтар жок. Бирок мындай табылгалардын жоктугу Тянь-Шанда эң эле

Сыр-Дарыянын ортоңку агымынан азыркы Талас өрөөнүнө жана Төмөнкү Чүйгө чейин кеңирсип жаткан аймакта б.з.ч. III к. акыры — б.з. V кылымдар ичинде Каңгы (Каңгүй) мамлекети жайгашкан. Албетте, бул өлкөнүн чек арасы ар кыл заманда чоңоюп же кичирейип тургандыгы маалым. Каңга, Каңгы, Каңкар, Каңгүй. Орто