Метка: саясат

ЛЕНИН (Ульянов) Владимир Ильич (1870–1924) – марксизмдин теоретиги, РСДРПнын уюштуруучусу жана Совет  мамлекетинин биринчи лидери. Л-дин саясий ойго кошкон салымы – революциячыл уюштуруу теориясы. Ал  революциячыл партиялардын түзүлүшү жана милдеттери, таптар жана алардын саясий мобилдөөчү ролу, социализмге  глобалдуу өтүү үчүн

КЫЗЫКЧЫЛЫК ТОПТОРУ – саясий партиялар эмес, бирок Өкмөткө түрдүү ыкмалар менен таасир тийгизүүгө  умтулган индивиддердин топтору. К. т. конкреттүү социалдык топтордун (ишмерлер, фермерлер, аялдар, жаштар,  иммигранттар, диний ж. б.) кызыкчылыктарын ишке ашыруу үчүн түзүлөт. Партиялардан айырмаланып, К. т. шайлоо  кампанияларында,

КОНСЕРВАТИЗМ (франц. conserva-tism – сактоо) – 1) саясий философия, б. а. коомдук кыймылдарга, массага  ишенбөөчүлүк, революциячыл өзгөрүүлөрдү тануу, мында ХVIII к. Э. Берк тарабынан негизделген индивидуализм менен  чыгармачылыкка традиционализмди каршы коюу; 2) Саясий күчтөргө, коомдук катмарларга, индивиддерге тиешелүү  болгон акыл-эстин

ДЕМАГОГИЯ – массанын реалдуу проблемаларын, суроо-талаптарын билип алып, ошолорду ищке ашыруу деген  ураанга жашынып, өзүнүн же топтун, социалдык же саясий максатын көздөгөн аракеттер жана аларды ишке ашырууга  умтулуу. Реакциячыл жалган жана өзүнүн чыныгы жүзүн, максаттарын жашырган саясатчылар Д-нын чеберлери  болушат,

ГРАЖДАНДЫК БАШ ИЙБӨӨЧҮЛҮК термини америкалык ойчул жана жазуучу Г. Торо (1817–1862) тарабынан  «Граждандык баш ийбөөчүлүк» (1849) аттуу программалык эссесинде пайдаланылган. Г. б. и. алып жүрүү-чүлөр  тарабынан акыйкатсыз жана четтетүү керек деп каралган өкүм сүргөн тартипке, айрым мыйзамдарга, бул же тигил 

ВЕБЕР Макс (1864–1920) – атактуу немец социологу, тарыхчы, экономист, юрист. А. Вебердин бир тууганы. Негизги  эмгектери «Байыркы дүйнөнүн агрардык тарыхы», «Протестанттык этика жана капитализм руху», «Чарба жана коом».  Вебердин методологиясынын негизинде тарыхый процесстердин ойдогу абстрактуу жана ыктыярдык конструкциялары –  идеалдуу

БАСЫМ КӨРСӨТҮҮ ТОБУ – өз максатын ишке ашыруу үчүн атайын бийлик институттарына басым көрсөтүп  жетишүүчү, коомдук бирикме. АКШда пайда болуп, кийин бардык өлкөлөргө таралган. Б. к. т. – саясий, аймактык,  локалдуу, трансулуттук болуп бөлүнөт. Саясий плюрализмге негизделген системада топтор саясий

ДЕИДЕОЛОГИЯЛАШТЫРУУ – ХХ к. 50-ж. Европада кеңири тараган социал-демократтык концепция; алар коомдо  «идеологияны жок кылып», идеологиясыз илимди түзүүгө аракет жасашкан. Т. Парсонс, Э. Шилз, С. Липсет ж. б.  колдогон. Идеология – социалдык чындык жөнүндө ачык картинаны бере албайт, анткени ал өзүнчө

ГОББС Томас (1588–1679) – атактуу англиялык саясат таануучу, механикалык материализмдин алгачкы толук  системасын түзүүчү. Г. биринчилерден болуп, королдун бийлиги кудайдан экендигине каршы болгон. Г. мамлекетти  библиядагы мифтик укмуштуу левиафанга (левиафан – адамдарды жеп-жутуп турган мистикалык желмогуз)  окшоштуруп, аны «бардыгынан бардыгына

ВАНДАЛИЗМ (вандалдар – байыркы герман урууларынан, Римди басып алып, акылга сыйбаган мыкаачылык жана  жапайычылык менен бир-эки жуманын ичинде шаарды талап-тоноп, күм-жам кылып талкалап кеткен) – маданий –  тарыхый эстеликтерди, жеке жана коомдук баалуулуктарды, мүлктөрдү атайылап талкалоо же бузуу. В. басып