Рубрика: Макалалар

ПАТЕРНАЛИЗМ, с а я с а т т а (лат. paternus – аталык) «аталык камкордуктун», кайрымдуулуктун саясаты,  идеологиясы. «Адамзат мамилелеринин» теорияларынын негизинде Америкада, Батыш Европанын өнүккөн  өлкөлөрүндө, Японияда ишке ашырылат. П. XX к. 20-ж. АКШда «социалдык партнерчулук» жана «социалдык  дүйнөнүн»

БАРПЫ Алыкул уулу (1884, Сузак р-ну, Ачы кыштагы –9. 11. 1949, Бишкек) – кыргыз ырчылар поэзиясынын классиги, көп кырдуу ойчул акын. Кедей үй-бүлөдөн. Сегиз жашынан жергиликтүү кыргыз байларынын малын карашып, он бирге чыкканда өзбектердин бадасын багып, Мадалы ажынын үй жумушун

1863-ж. Борб. Теңиртоого чалгындоо тобу жөнөтүлүп, «Кашкар отряды» деп аталган бул кошуунга генштабдын капитаны Проценко колбашчылык кылган. Теңиртоонун чордонундагы Кочкор, Жумгал, Нарын, Атбашы, Акталаа, Тогузторо өрөөндөрүндө, Кашкар тарапта сарыбагыш, саяк, черик, моңолдор, чоңбагыш, бугу, тынымсейит ж.б. уруулар жашачу. Соңкөл, Солтонсары,

СТАТУС – катмардын, топтун же индивиддин социалдык системадагы абалынын комплекстүү көрсөткүчү, социалдыкстратификациянын маанилүү параметрлеринин бири. С-тун негизги компоненттери катары: биринчиден, берилген  социалдык элементтин коомдогу позициясы анын объективдүү мүнөздөмөсүнүн (теги, жынысы, жашы, билими ж. б.)  улам келип чыгат; экинчиден, коомдун берилген

САЯСИЙ СФЕРА – коомдун жашоосунун спецификалык областы. Бардык көп түрдүүлүгүндө жана өнүгүүсүндө саясий  ишмердүүлүктүн башаты негизделип, саясий мамилелер жана бийлик институттарынын жардамы менен таптардын,  социалдык топтордун жана катмарлардын, инсандын жана элдердин саясий кызыкчылыктары иш жүзүнө ашырылат.  Коомдун С. с. –

 Минусин ойдуңундагы кыргызга тиешелүү аталыштар. Бул жерде талаа маданиятындагы көчмөндөрдүн аңчылык ж-а балыкчылыкты кесип туткан токой элдеринен айырмасы чоң болгон. Мис., орто кылымдарда кыргыздар иштеткен эгин талаалары «хыргыс тарлаглары», «кыргыз тегирмендери» деп аталган. Кыргыздар балыкты «суг хурты» (кыргыз тилинде –

САЯСИЙ РЫНОК – мүмкүнчүлүк-төрдүн рыногу; анда өздүк спецификалык товарлар: бул же тигил саясий чечим  менен байланышкан, мүмкүн болгон пайдалар менен артыкчылыктар өтөт. С. р-то сатуучулар болуп саясий бийликти  алып жүрүүчөлөр чыгышса, сатып алуучулардын ролунда – шайлоочулар чыгат. С. р-то шайлоочуларга

САЯСИЙ КҮРӨШ – ар түрдүү саясий күчтөрдүн жана алардын уюмдарынын (партия, профсоюздар, диндик жана  маданий бирикмелер, куралданган топтор ж. б.) өз ара аракеттеринде жана каршылашууларында көрүнгөн кызматташтык  (колдоо көрсөтүү, жардам берүү) жана атаандаштык (конкуренция) менен катар турган саясий ишмердүүлүктүн бир 

РЕСПУБЛИКА (лат. republica – коомдук иш, мамлекет) – башкаруунун формасы. Мамлекеттик бийликтин жогорку  органдары же шайланышат, же жалпы улуттук өкүлчүлүк уюмдары тарабынан түзүлүшөт. Башкаруунун республикалык  формасы антикалык доордо монархияга альтернатива катары түзүлгөн. Капиталисттик жана социалисттик  мамилелердин өнүгүшү менен Жаңы жана

ПАРСОНС Талкотт (1902–1979) – америкалык социолог. Социологиядагы аракет теориясынын жана системалыкфункционалдык мектептин түзүүчүсү. Америкалык социология маанилүү даражада спецификалык, чектелген,  эмпирикалык изилдөөлөрдү жүргүзүп жаткан учурда П. бүткүл көп түрдүүлүгү менен адамзат реалдуулугун камтыган  жалпы аналитикалык логика-дедуктивдүү теориялык системасын түзүүгө аракет кылган.